Μ.Πέμπτη

Από το συναξάριο: Τη Αγία και Μεγάλη Πέμπτη, οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι Πατέρες, αλληλοδιαδόχως εκ τε των θείων Αποστόλων και των ιερών ευαγγελίων παρεδώκασι ημίν τέσσερα τινά εορτάζειν: τον Ιερόν Νιπτήρα, τον Μυστικόν Δείπνον (δηλαδή την παράδοσιν των καθ΄ ημάς φριχτών μυστηρίων), την υπερφυά Προσευχή και την Προδοσίαν αυτήν.

Δηλαδή: Τον Ιερό Νιπτήρα τον εορτάσαμε το βράδυ της Μ.Τετάρτης .Το πρωί της Μ.Πέμπτης γίνεται λαμπρή θεία Λειτουργία ως εορτασμός του Μυστικού δείπνου, όπου ο Χριστός δίνοντας ψωμί και κρασί στους μαθητές, παρέδωσε το μυστήριο της Θείας κοινωνίας. Όπως ξέρουμε το κρασί συμβολίζει το αίμα του Χριστού πάνω στο Σταυρό, ενώ το ψωμί (ο άρτος) είναι το σώμα του Θεανθρώπου. Έτσι κάθε φορά που κοινωνούμε δεν τρώμε ψωμί και κρασί, αλλά παίρνουμε μέσα μας το σώμα και το αίμα του Χριστού. Το βράδυ τα γεγονότα εξελίσσονται γρήγορα. Θυμόμαστε την προσευχή του Ιησού στο όρος των ελαιών και μετέπειτα την προδοσία του Ιούδα που φιλώντας τον Κύριο τον παραδίδει στους στρατιώτες.
Επίσης όπως ξέρουμε έχουμε και τη Σταύρωση που ενώ στον πραγματικό χρόνο έγινε το πρωί της Μ.Παρασκευής ( γι αυτό και δεν αναφέρεται στο συναξάρι ), στην εκκλησία εορτάζεται το βράδυ της Μ.Πέμπτης (όπως έχουμε ξαναπεί στη Μ.Εβδομάδα το βράδυ της μίας είναι πρωί της επομένης )

Στην εκκλησία: Το πρωί πολλοί άνθρωποι συνηθίζεται να κοινωνούν, ενώ μεγάλη είναι η συμμετοχή του κόσμου και στη σταύρωση Το βράδυ διαβάζονται τα "12 ευαγγέλια" με τα οποία οι 4 ευαγγελιστές μας εξιστορούν ( ο καθένας με το δικό του τρόπο) τα γεγονότα. Συγκλονιστικές οι στιγμές όταν ο παπάς καρφώνει τα χέρια και τα πόδια του Χριστού στο Σταυρό, ψέλνοντας το "Σημερον κρεμάται επι ξύλου" .

Σήμερον κρεμάται επί ξύλου,
ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.
Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται,
ο των αγγέλων βασιλεύς.
Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται,
ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις.
Ράπισμα κατεδέξατο,
ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ.
Ήλοις προσηλώθη, ο νυμφίος της Εκκλησίας.
Λόγχη εκεντήθη, ο υιός της Παρθένου.
Προσκυνούμεν σου τα Πάθη, Χριστέ.
Δείξον ημίν και την ένδοξόν σου Ανάστασιν.

Στο σπίτι: Βάφουμε τα αυγά κόκκινα ( δες και τη δικιά μου πρόταση στο επόμενο post)και φτιάχνουμε κουλούρες, τσουρέκια κτλ -αν δεν τα έχουμε φτίαξει από την Μ.Τρίτη- , ενώ η Μ.Πέμπτη είναι η μέρα που οι περισσότεροι νονοί επισκέπτονται τα βαφτιστήρια τους για να τους πάνε τη λαμπάδα, το τσουρέκι και όποιο άλλο δώρο. Στα χωριά οι νοικοκυρές κόβουν τα ομορφότερα λουλούδια του κήπου τους για να τα πάνε στον επιτάφιο ( στα χωριά γιατί στην πόλη τον επιτάφιο τον αναλαμβάνουν συνήθως τα ανθοπωλεία). Ο στολισμός του επιταφίου γίνεται ή το βράδυ ή το Πρωί της Μ.Παρασκευής.

Έθιμα: Τη Μ.Πέμπτη πολλά έθιμα έχουμε από τα Δωδεκάνησα

• Στην Πάτμο γίνεται αναπαράσταση του "ΜΥΣΤΙΚΟΥ ΔΕΙΠΝΟΥ" του ΝΙΠΤΗΡΑ, σε κεντρική πλατεία της Χώρας.
• Στη Ρόδο το πρωί, της Μ. Πέμπτης παρέες παιδιών γυρίζουν σε όλες τις γειτονιές τραγουδούν και κρατώντας πανέρια, συγκεντρώνουν διάφορα λουλούδια για το στολισμό του Επιταφίου, που θα γίνει αργά, τις πρώτες πρωινές ώρες μετά την τέλεση της Σταύρωσης. Επίσης μετά την Σταύρωση, θα μείνουν στο Ναό γυναίκες, οι οποίες θα ψάλλουν τα παραδοσιακά Μοιρολόγια.
• Στην Κάλυμνο τη νύχτα της Μ. Πέμπτης όσες γυναίκες, νέες και ηλικιωμένες μπορούν, κάθονται κοντά και γύρω από τον εσταυρωμένο και αρχίζουν να λένε το "Μοιρολόι του Χριστού", που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το μοιρολόι διαρκεί περίπου μία ώρα και έχει δική του μελωδία ανάμεσα σε βυζαντινό τροπάρι και θλιμμένο Δημοτικό Τραγούδι.